Wateropslag voor noodsituaties: hoeveel en hoe bewaar je het?

Waarom is wateropslag essentieel?

Tijdens een noodsituatie kan de watervoorziening uitvallen door stroomuitval, beschadigde leidingen, of besmetting. Zonder toegang tot schoon drinkwater loop je het risico op uitdroging, wat binnen enkele dagen fataal kan zijn. Water is niet alleen nodig om te drinken, maar ook voor het bereiden van voedsel, persoonlijke hygiene, en het schoonmaken van wonden.

Tijdens overstromingen kan oppervlaktewater besmet raken met bacteriën, virussen, chemicaliën, en afval. Zelfs als er water beschikbaar is, is het mogelijk niet veilig om te drinken. Het hebben van een voorraad schoon, veilig water is daarom cruciaal voor je overleving.

Water is ook zwaar en moeilijk te vervoeren, dus het is belangrijk om van tevoren een voorraad aan te leggen. Wanneer een noodsituatie zich voordoet, is het vaak te laat om nog water in te slaan. Begin daarom nu al met het opbouwen van je watervoorraad. Meer informatie over wat er in een noodpakket hoort vind je in ons artikel.

Hoeveel water heb je nodig?

Het algemene advies is om minimaal 3 liter water per persoon per dag in te slaan. Dit is gebaseerd op de minimale behoefte voor drinken en basis hygiene. Voor 72 uur zelfstandig overleven betekent dit 9 liter water per persoon. Voor een gezin van vier personen is dat dus 36 liter water.

Houd echter rekening met extra factoren die de waterbehoefte kunnen verhogen:

• Klimaat: Bij warm weer heb je meer water nodig. Reken op 4-5 liter per persoon per dag bij warm weer.
• Fysieke activiteit: Als je moet evacueren of zware taken moet uitvoeren, heb je meer water nodig.
• Gezondheid: Zieke mensen, zwangere vrouwen, en kinderen hebben mogelijk meer water nodig.
• Huisdieren: Vergeet niet om water voor je huisdieren mee te rekenen.
• Extra gebruik: Water voor het bereiden van voedsel, persoonlijke hygiene, en het schoonmaken van wonden.

Het is beter om te veel water in te slaan dan te weinig. Water kan altijd worden gebruikt voor andere doeleinden, en het is beter om een buffer te hebben. Overweeg om minimaal 4-5 liter per persoon per dag in te slaan voor extra veiligheid.

Welke containers zijn geschikt?

Niet alle containers zijn geschikt voor het bewaren van drinkwater. Kies voor containers die:

• Voedselveilig zijn: Gebruik alleen containers die geschikt zijn voor voedselopslag. Kijk naar het symbool voor voedselveiligheid (glas en vork icoon).
• Goed afgesloten kunnen worden: Containers moeten luchtdicht kunnen worden afgesloten om besmetting te voorkomen.
• Donker zijn of donker bewaard worden: Licht kan de groei van algen bevorderen. Kies voor donkere containers of bewaar ze op een donkere plek.
• Stevig zijn: Containers moeten bestand zijn tegen vallen en stoten zonder te breken of te lekken.
• Makkelijker te hanteren zijn: Kleinere containers (1-5 liter) zijn makkelijker te vervoeren dan grote containers.

Geschikte containers zijn:

• Commerciële waterflessen: Flessen van 1,5 of 2 liter zijn ideaal. Ze zijn voedselveilig, goed afgesloten, en makkelijk te vervoeren.
• Wateropslag containers: Speciale wateropslag containers van 5-20 liter zijn ontworpen voor langdurige opslag.
• Glasflessen: Glas is inert en reageert niet met water, maar is breekbaar en zwaar.
• Food-grade plastic containers: Containers van voedselveilig plastic, zoals HDPE (High-Density Polyethylene).

Vermijd containers die eerder zijn gebruikt voor niet-voedsel doeleinden, zoals schoonmaakmiddelen of chemicaliën. Deze kunnen residuen bevatten die gevaarlijk zijn. Gebruik ook geen melkpakken of andere containers die moeilijk schoon te maken zijn.

Hoe bewaar je water veilig?

De manier waarop je water bewaart, is cruciaal voor de veiligheid en houdbaarheid:

• Schone containers: Was containers grondig met warm water en zeep voordat je ze vult. Spoel goed na om alle zeepresten te verwijderen.
• Kraanwater is meestal veilig: In Nederland is kraanwater over het algemeen veilig om direct op te slaan. Vul containers direct uit de kraan.
• Vul tot de rand: Laat zo weinig mogelijk lucht in de container. Lucht kan bacteriën bevatten die het water kunnen besmetten.
• Sluit goed af: Zorg dat containers luchtdicht zijn afgesloten om besmetting te voorkomen.
• Label containers: Schrijf de datum waarop je het water hebt opgeslagen op de container.
• Bewaar op een koele, donkere plek: Bewaar water op een plek waar het koel en donker is, uit de buurt van direct zonlicht en warmtebronnen.
• Vermijd chemicaliën: Bewaar water niet in de buurt van chemicaliën, benzine, of andere gevaarlijke stoffen.
• Houd containers schoon: Controleer regelmatig of containers nog intact zijn en niet lekken.

Als je twijfelt over de kwaliteit van je kraanwater, kun je het water koken voordat je het opslaat. Laat het water minstens 1 minuut koken (3 minuten op grote hoogte), laat het afkoelen, en vul dan de containers. Dit doodt de meeste bacteriën en virussen.

Houdbaarheid en vervanging

Water zelf bederft niet, maar de kwaliteit kan in de loop van de tijd achteruitgaan door besmetting of chemische reacties met de container. Het algemene advies is om water minstens één keer per jaar te vervangen.

Controleer regelmatig je watervoorraad:

• Check de datum: Controleer regelmatig de datum waarop je het water hebt opgeslagen.
• Inspecteer containers: Controleer of containers nog intact zijn, niet lekken, en geen tekenen van schade vertonen.
• Ruik en kijk: Als water vreemd ruikt, troebel is, of vreemde kleuren heeft, gooi het dan weg en vervang het.
• Rotatie systeem: Gebruik het oudste water eerst en vul containers bij met vers water.

Een goede tip is om water te gebruiken voordat het over de datum is. Gebruik het voor het water geven van planten, schoonmaken, of andere niet-drink doeleinden, en vul containers bij met vers water. Dit zorgt voor een continue rotatie en vers water.

Waterzuivering en alternatieven

Mocht je watervoorraad opraken, dan zijn er verschillende manieren om water veilig te maken:

• Koken: Kook water minstens 1 minuut (3 minuten op grote hoogte) om bacteriën en virussen te doden. Laat het afkoelen voordat je het drinkt.
• Waterzuiveringstabletten: Chloor- of jodiumtabletten kunnen water desinfecteren. Volg de instructies op de verpakking.
• Waterfilters: Handfilters of lifestraws kunnen bacteriën en parasieten verwijderen. Ze werken niet tegen virussen.
• UV-zuivering: UV-lampen kunnen water desinfecteren, maar vereisen stroom.
• Distillatie: Water koken en de stoom opvangen. Dit verwijdert de meeste verontreinigingen, maar vereist apparatuur.

Tijdens overstromingen kan oppervlaktewater besmet zijn met chemicaliën, zware metalen, en andere verontreinigingen die niet door koken of filters worden verwijderd. In dat geval is het beter om te wachten op hulp of om een andere waterbron te vinden.

Overweeg om waterzuiveringstabletten of een waterfilter toe te voegen aan je noodpakket als back-up. Meer informatie over waterkwaliteit na overstromingen en wat veilig is om te drinken, lees je in ons artikel.

Praktische tips voor wateropslag

Hier zijn enkele praktische tips voor het opbouwen en onderhouden van je watervoorraad:

• Begin klein: Begin met het opslaan van een paar liter water en bouw dit geleidelijk uit. Je hoeft niet alles in één keer te doen.
• Verspreid de opslag: Bewaar water op meerdere plekken in je huis. Als één locatie beschadigd raakt, heb je nog andere voorraden.
• Kleinere containers: Gebruik kleinere containers (1-5 liter) in plaats van één grote container. Dit maakt het makkelijker om water te vervoeren tijdens evacuatie.
• Water in de vriezer: Vul lege ruimte in je vriezer met waterflessen. Dit helpt om de vriezer koud te houden bij stroomuitval en geeft je extra water.
• Water in de badkuip: Als je van tevoren weet dat er een noodsituatie aankomt, vul dan je badkuip met water. Dit kan worden gebruikt voor toiletspoeling en schoonmaken.
• Regenwater opvangen: Overweeg om regenwater op te vangen in een regenton. Dit kan worden gebruikt voor niet-drink doeleinden.
• Documenteer je voorraad: Houd bij hoeveel water je hebt en wanneer het moet worden vervangen.

Vergeet niet om ook water voor je huisdieren in te slaan. Honden en katten hebben ook water nodig, en hun behoefte moet worden meegerekend in je totale voorraad.

Water is zwaar, dus als je moet evacueren, neem dan alleen het meest essentiële water mee. Plan je evacuatie van tevoren en weet hoeveel water je kunt meenemen. Overweeg om waterzuiveringstabletten of een waterfilter mee te nemen als back-up.